Từ ngàn đời nay, ông bà ta luôn gìn giữ truyền thống thờ cúng tổ tiên. Đó là một phong tục đẹp thể hiện lòng thành kính, “uống nước nhớ nguồn” của con cháu đối với ông bà tổ tiên.
Theo đó, bàn thờ gia tiên được xem như nơi chủ nhà “giao lưu”, trao gửi những lời tâm niệm, những mong ước đối với người đã khuất.
Thông thường, bàn thờ là nơi bày biện hương khói, trái cây thơm ngon để tổ tiên về hưởng lộc. Nhưng bố trí bàn thờ hợp phong thủy chưa phải ai cũng hiểu rõ.
Bố trí bàn thờ như nào cho đúng?
Khám thờ
Khám thờ thường được làm bằng gỗ, trang trí hoa văn cầu kỳ. Thường khám thờ sẽ được đặt trong cùng, sát tường. Khám thờ sẽ có cấu tạo thêm phần cửa đóng mở, phía trong đặt linh vị, bài vị tổ tiên. Đối với những gia đình có truyền thống gia phả lâu đời thì khám thờ là một phần đặc biệt quan trọng.
Ngai thờ (ỷ thờ)
Là một phần thay thế cho khám thờ. Bởi như đã nói, khám thờ khá cầu kỳ và chỉ thường có trong những gia đình gia phả lớn. Vì thế hiện nay người ta thường thay thế bằng ngai thờ nhỏ gọn, bên trong chỉ cần đặt bài vị tượng trưng cho tổ tiên (còn gọi là thần chủ).
Ảnh thờ
Hình ảnh của người mất trong gia đình sẽ được đặt theo nguyên tắc Nam tả Nữ hữu. Theo đó hình của người đàn ông sẽ đặt phía trái, người phụ nữ phía phải, tuy nhiên đó là xét theo hướng chủ tọa của bàn thờ, tức là từ phía trong nhìn ra.
Đèn Thái Cực
Tiếp theo là đèn thái cực thường được đặt ở giữa bàn thờ, phía dưới chân khám thờ. Quan niệm cho rằng đèn này phải luôn cháy sáng. Chính vì đó mà hiện nay người ta chuộng dùng đèn điện thay vì đèn dầu như ngày xưa để đảm bảo an toàn. Lưu ý nên chọn đèn sáng vừa đủ, nên đỏ hoặc vàng yếu, không nên sáng chói.
Bộ đỉnh hương
Thường sẽ có 3 phần, lư đồng ở trung tâm kèm với hai nến đồng hai bên, hoặc thay bằng 2 con hạc. Bộ phận này dùng để đốt trầm trong các dịp lễ, giúp không gian thờ cúng thêm trang trọng, thẩm mỹ. Tuy nhiên nếu cảm thấy không cần thiết thì không có cũng không sao.
Bình hoa và mâm quả
Nhìn từ ngoài vào, thì bình hoa tươi sẽ cắm bên phải, còn mâm ngũ quả sẽ đặt bên trái của bàn thờ, cụ thể như trong hình.
Cặp chân nến (hay còn gọi là đèn Lưỡng Nghi)
Dân gian quan niệm, Thái Cực sinh Lưỡng Nghi nên cần có hai chân nến ở hai bên góc ngoài bàn thờ. Từ trong nhìn ra, bên trái tượng trưng cho mặt trời, còn bên phải tượng trưng cho mặt trăng
Bát hương
Một bộ phận quan trọng khi di chuyển bàn thờ gia tiên đó chính là bát hương vì đó là nơi chủ nhà thắp nhang tưởng nhớ người đi trước. Số lượng bát hương ngày xưa thường là số lẻ, phục vụ cho việc thờ cúng các đối tượng khác nhau. Tuy nhiên hiện nay nhiều gia đình tối giản chỉ còn 1 bát hương chính để ở giữa bàn thờ.
Ba chén nước
Thường đựng rượu hoặc nước trong mỗi dịp cúng kiếng, thắp hương. Ba chén nước này sẽ để ngoài cùng của bàn thờ, trước bát hương.
Để bàn thờ ở vị trí nào?
Đặt bàn thờ với nhà cao tầng
Bàn thờ cần phải được đặt vào vị trí vững chãi trong nhà, phía sau bàn thờ cần phải là tường vững chãi, không được dựa vào tường kính hoặc cửa sổ. Đối với nhà đất, vị trí để bàn thờ tốt nhất là trong căn phòng trên tầng cao nhất của ngôi nhà.
Đây là vị trí vừa thoáng khí vừa có khoảng rộng sân thượng để tập trung nhiều người vào các dịp giỗ tết. Bên cạnh đó, phía trên bàn thờ là nóc nhà và bầu trời, không bị các không gian sinh hoạt khác đè lên và không ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.
Đặt biệt, tránh đầu trên vị trí bàn thờ là nhà vệ sinh, phòng chơi của trẻ em bởi sẽ làm mất sự tôn nghiêm, trang trọng và không bao giờ được phép đặt bàn thờ dưới xà nhà.
Đặt bàn thờ với nhà chung cư
Hiện nay, nhà chung cư xuất hiện ngày một phổ biến khắp các thành phố. Việc sinh hoạt cùng trên một mặt sàn cũng sẽ khiến cho mọi thứ đảo lộn và lựa chọn một vị trí hợp lý cho bàn thờ cũng là điều khó khăn hơn.
Mọi người nên chọn góc thờ, bàn thờ đặt trong khoảng giữa các mặt bằng căn hộ và không thuộc vào hẳn một phòng nào.
Vị trí để bàn thờ cần nên lấy một vị trí thoáng, nhưng không được nhìn thẳng bếp và giường ngủ. Xung quanh bàn thờ cần làm rèm bằng hoa văn cổ, khi đốt hương để thờ cúng bạn kéo rèm lên, sau khi hết hương thì buông rèm, để giữ cho không gian thờ cúng được thanh tịnh.
Tóm lại, đối với nhà chung cư, nếu không bố trí được một phòng thờ riêng thì cần có rèm che bàn thờ và đặt bàn thờ ở vị trí trang trọng nhất.
Hướng đặt bàn thờ
Tất nhiên, tùy theo gia chủ, bàn thờ cần có những vị trí đặt phù hợp theo mệnh và theo phong thủy. Chẳng hạn như với gia chủ mệnh Đông tứ trạch thì bàn thờ nên theo hướng Bắc (Khảm), Nam (Ly), Đông Nam (Tốn) hay Đông (Chấn); còn với gia chủ mệnh Tây tứ trạch thì bàn thờ nên theo hướng Tây Bắc (Càn), Tây Nam (Khôn), Tây (Đoài) hay Đông Bắc (Cấn)
Có một số nguyên tắc chung trong việc đặt bàn thờ. Theo phong thủy, đặt bàn thờ cần phải “tọa cát hướng cát” tức là nằm ở vị trí tốt và nhìn ra hướng tốt so với tuổi của gia chủ. Việc đặt bàn thờ đối diện cửa ra vào nếu thỏa mãn về phương vị và hướng thì là một cách bố trí tốt về phong thủy.
Những lưu ý về hướng và vị trí đặt phòng thờ, bàn thờ
Theo phong thủy, vị trí bố trí phòng thờ hay đặt bàn thờ trong nhà chiếm tới 70-80% giá trị trong phong thủy. Phòng thờ, bàn thờ phải được đặt nơi có khí trường tốt nhất của phong thủy ngôi nhà, tốt so với mệnh chủ nhà để mang lại tài lộc hay sức khỏe cho gia đình.
Những ngôi nhà phố
Ngày nay với những ngôi nhà phố, khi thiết kế nhà ở, khu vực thờ cúng thường được đặt ở một phòng riêng biệt tại tầng trên cùng của ngôi nhà, tôn kính trang nghiêm không phạm vào phong thủy, đồng thời cũng rất thuận tiện cho việc cúng lễ và hóa vàng ngoài trời.
Không nên đặt ngay trong phòng khách dưới tầng trệt bởi không thông thoáng, nhang khói khó thoát và làm giảm tính tôn nghiêm.
Những căn hộ chung cư
Không gian sinh hoạt bị hạn chế hơn, nên khi bố trí nội thất trong nhà kiến trúc sư thường sắp xếp nơi thờ cúng ở không gian phòng khách thông thoáng khí với các loại bàn thờ treo, kích thước nhỏ. Lưu ý không đặt ở vị trí có gió thổi hay ánh nắng chiếu vào vì nơi thờ cần tịnh âm.
Còn về hướng của phòng thờ hay bàn thờ: Theo cách cơ bản nhất, nên bố trí hướng ngược lại với hướng người đứng thắp hương. Ví dụ mặt người đang thắp hương hướng về phía tây để thắp hương thì hướng của bàn thờ là hướng đông.
Hướng bàn thờ cũng phải tốt với mệnh chủ: hướng sinh khí, hướng thiên y, hướng diên niên, hướng phục vị để gia đình sẽ luôn gặp được các điều may mắn trong cuộc sống cả về sức khỏe và tài lộc.
Bài trí và bày biện bàn thờ phải nghiêm trang nhưng không u tịch, bởi vì nhà ở gia đình (tính chất Dương) không bao giờ là một ngôi chùa hay đền – miếu – phủ – am. Kiêng kỵ các đồ vật không phải đồ cúng bày trên bàn thờ… Trên ban thờ bát hương, đèn nến, lọ hoa được bày cân đối với nhau.
Rong Ba Group đơn vị uy cung cấp đa dạng các mẫu bàn thờ gia tiên với chất lượng tốt nhất. Ngoài ra đội ngũ nhân viên tư vấn, nhiệt tình, chuyên nghiệp, tận tâm sẽ tư vấn giúp bạn chọn được bàn thờ phù hợp nhất cho không gian thờ cúng của gia đình bạn.
